۱. انگیزه تاثیر مستقیمی روی تلاش برای رسیدن به اهداف مشخص دارد. در واقع انگیزه اهداف مشخصی را ترسیم میکند که افراد برای رسیدن به آن تلاش میکنند. بنابراین انگیزه روی انتخابهایی که دانش آموزان میکنند تاثیر میگذارد. به عنوان مثلا، انگیزه است که تعیین میکند دانش آموز در کلاس هنر ثبتنام کند یا فیزیک، بعد از مدرسه مستقیم به خانه برگردد تا تکالیف فردایش را انجام دهد یا در برنامههای فوقبرنامهی مدرسه شرکت میکند.
۲. انگیزه باعث میشود تلاش و انرژی دانش آموز افزایش یابد. انگیزه است که تعیین میکند دانش آموز حتی سختترین تکالیف مدرسهاش را با علاقه و اشتیاق انجام میدهد یا مدام از زیر کارها شانه خالی کند.
۳. انگیزه است که شروع یک کار و ادامه دادن آن را ممکن می کند. انگیزه وقتی را که دانش آموزی روی کاری میگذارد افزایش میدهد و نقشی تعیین کننده در یادگیری و رسیدن به هدف دارد.
۴. انگیزه فرآیندهای شناختی را بهبود میدهد. شاید عجیب به نظر برسد، اما انگیزه واقعا روی نوع اطلاعات و نحوهی پردازش آنها اثر میگذارد، چرا که دانش آموزانِ با انگیزه با احتمال بیشتری به درس توجه نشان میدهند و سعی میکنند درس را بفهمند. در عوض دانش آموزان بی انگیزه فقط به شکلی مصنوعی سعی میکنند فرآیند یادگیری را پشت سر بگذارنند.
۵. انگیزه است که تعیین میکند کدام نتایج مشوق و کدامها تنبیهکننده هستند. مثلا دانش آموزانی که انگیزهی زیادی برای شاگرد اول شدن یا گرفتن نمرههای خوب دارند، با گرفتن نمرهی ۲۰ تشویق میشوند و اگر نمرهایی پایین بگیرند احساس بدی خواهند داشت و برای گرفتن نمرهی بالا بیشتر تلاش خواهند کرد.
۶. در نهایت، انگیزه باعث میشود عملکرد دانش آموزان بهبود یابد. تمام دلایلی که تاکنون به آنها اشاره کردیم، یعنی تلاش، پشتکار، فرآیندهای شناختی، همه و همه به بهبود عملکرد منجر میشوند.
اما چطور در دانش آموزان انگیزه ایجاد کنیم؟
بخش اول: آماده کردن فضای درس خواندن
۱. ایجاد یک فضای مثبت و امیدوارکننده
۲. احساس خوبی در دانشآموزان ایجاد کنید
۳. سنگ تمام بگذارید
- با دقت به همهی سؤالات دانشآموزان پاسخ دهید و مطمئن شوید که کاملا متوجه درس شدهاند. یاداوری کنید که فقط یکبار با دقت پاسخ آنها را میدهید. قبل از پایان کلاس حتما مطمئن شوید شاگردان درس را کامل یاد گرفتهاند.
- البته بین سنگ تمام گذاشتن برای دانشآموزان و اجازهی سوء استفاده دادن به آنها از زمین تا آسمان فرق است. باید در وقت نیاز به آنها کمک کرد ولی هر جا متوجه شدید که از اعتماد و تلاش شما سوء استفاده میشود و یا خط قرمزهای شما را زیر پا گذاشتهاند، همانجا کار را متوقف کنید و تذکر دهید.
۴. اطلاعات بیشتری در مورد موضوع درس در اختیار دانشآموزان قرار دهید
اگر دوست دارید دانشآموزان نسبت به موضوع در حال تدریس علاقهی بیشتری از خود نشان دهند، سعی کنید، موضوعات درسی را بیشتر بسط
۵. تکالیفی به دانشآموزان دهید که به رشد آنها کمک کند
۶. شوخ طبع باشید
۷. شایستگی خود را ثابت کنید
اگر دانشآموزان احساس کنند شما وظیفهی خود را نمیدانید، از این فرصت برای تنبلی کردن در انجام تکالیف استفاده میکنند و یا اگر تصور کنند شما توجهی به درس ندارید از خواندن دقیق مطالب آموزشی سرباز میزنند.
۸. به حالات روحی دانشآموزان بیشتر توجه کنید
9. قبل از تشویق کردن، با روحیات و ویژگیهای فرزندان خود آشنا شوید
10. به فرزندان خود نشان دهید چرا لازم است این درسها را یادبگیرند.
- ممکن است موضوعی که انتخاب کردهاید برای دانشآموزان جالب نباشد و ندانند این درس چه فایدهای دارد. برای اینکه دانشآموزان اطلاعات بیشتری از درسی که قرار است یاد بگیرند به دست بیاورند و بدانند این دروس در آینده به چه دردی میخورد، میتوانید یک کتاب یا روزنامه در مورد تأثیر مبحث آموزشی بر دنیای اطراف و زندگی آنها در کلاس معرفی کنید. وقتی دانشآموزان تأثیر مباحث آموزشی را در زندگی واقعی خود ببینند، علاقهی بیشتری به درس نشان میدهند و با انگیزهی بیشتری درس را دنبال میکنند.
بخش دوم: ایجاد چالش
۱. از دانشآموزان بخواهید دربارهی موضوع درس تحقیق کنند
۲. دانشآموزان را به انجام کار گروهی تشویق کنید
۳. انتظاراتی را که از دانشآموزان دارید، صریح و شفاف بیان کنید